hebergement_cheval

Bestaat de perfecte plaats om je paard te stallen?

Staat mijn paard goed in de wei? Moet ik het 24/24 laten buitenstaan? Of staat het beter in zijn box? 

We willen je deze onmogelijke keuze besparen, want het antwoord is klaar en duidelijk: neen. Geen enkele plek is helemaal perfect om je paard onder te brengen, omdat elk paard andere noden heeft.

Dat neemt echter niet weg dat sommige zaken voor alle paarden noodzakelijk zijn:

- elke dag minstens (echt minstens) 3 uur naar buiten kunnen
- altijd voer ter beschikking hebben
- dagelijks sociale contacten hebben met andere paarden
- bescherming of onderdak (artificieel of natuurlijk)
- steeds schoon water binnen bereik hebben

Zodra je deze checklist hebt afgevinkt, kun je naar de details gaan kijken.

hebergement_cheval_pr

24/24 En 7/7 in de wei

Het klopt dat bewegingen die gericht zijn op het welzijn van het paard de laatste jaren meer en meer paardeneigenaars kunnen overtuigen om hun paarden buiten te laten staan. En dat is een goede zaak.

Toch heeft de wei, net zoals alle andere plekken om je paard te zetten, vele voordelen, maar ook enkele nadelen.

Eerst en vooral moet je er zeker van zijn dat de paarden in de wei het onderling goed met elkaar kunnen vinden. Eindeloze ruzies, een verstoorde harmonie, een stoorzender onder de paarden, een geïsoleerd en verstoten paard, noem maar op. Een slechte verstandhouding kan erg veel stress veroorzaken en daar moet je dan ook goed voor opletten.

Bijvoorbeeld:

- Zet je paard niet zomaar ineens bij de groep, maar laat het, in de mate van het mogelijke, geleidelijk aan integreren. In het ideale geval kun je je paard in een aangrenzende paddock zetten, zodat de paarden aan weerszijden van het hek al met elkaar kunnen kennismaken.

- Geef hen wat tijd en vermijd te veel veranderingen. Zodra je het paard bij de groep zet, moet je er toch op rekenen dat het een drietal weken duurt voordat er rust komt in de groep.

- Zorg ervoor dat elk paard in de wei voldoende ruimte krijgt om te grazen, te schuilen en te drinken. Hoe minder toegankelijk de vitale levensmiddelen zijn, hoe meer spanningen er ontstaan. Als er bijvoorbeeld maar één ruif is voor een kudde van 6, dan krijgen een aantal paarden misschien niet voldoende voedsel. Dat kan dan weer stress en ruzies veroorzaken. Hetzelfde probleem ontstaat als er maar één automatische drinkbak is voor een grote kudde, waardoor de paarden onderaan de hiërarchie niet de kans krijgen om te drinken. Dit komt omdat paarden zich meestal in groep verplaatsen. Zo kan het gebeuren dat de eerste klaar is met drinken en het de beurt is aan de tiende in de rij. Intussen is de eerste echter al op weg naar de andere kant van de wei en voelt de tiende zich verplicht om de kudde te volgen.

Als je paard 24/24 in de wei staat, moet je er ook voor zorgen dat het kan schuilen. Dat kan een artificiële of natuurlijke schuilplaats zijn, waar je paard zich kan beschermen tegen de wind, tegen vliegen en tegen de zon of de regen als het dat wenst. Ook de schuilplaats moet voor alle leden van de kudde toegankelijk zijn.

Tot slot kan een verblijf in de wei ook gevolgen hebben voor het gewicht van je paard. Dit hangt in grote mate af van de regio waarin het paard zich bevindt. Zo zal een paard in het zuiden van Frankrijk over een andere bodem beschikken dan een paard dat in België in de wei staat. Paarden die in het noordelijke gedeelte van Frankrijk 24/24 in de wei staan, hebben bijvoorbeeld vaak last van overgewicht. Eigenaars moeten hun paarden daar dan ook regelmatig een graaskorf aantrekken, om de gewichtstoename te beperken. In regio's met waar het gras erg voedingsrijk is, zie je vaak lichtjes opgeblazen paarden of paarden met bolle buiken.

Om de gewichtstoename binnen de perken te houden:

- Voer een rotatiesysteem van kleinere percelen in
- Kies voor hoog gras waarvan de aren zichtbaar zijn
- Haal je paarden van overbegraasde percelen, want overbelast gras bevat veel meer suikers
- Probeer enerzijds de zwaardere paarden en anderzijds de slanke paarden bij elkaar te zetten: op die manier kun je de percelen aanpassen volgens de noden
- Doe je paard een graaskorf om als het overgewicht heeft, want dat is gevaarlijk voor zijn gezondheid (ons voedingsprogramma kan je helpen om te bepalen of je paard overgewicht heeft)
- Zet je paard aan het werk. Het moet immers energie verbruiken als het te snel aankomt!
Voor een uitgebreidere analyse bestudeert Hélène Roche in deze les een verblijf op de weide.

hebergement_cheval_box

De box als voornaamste verblijfplaats

Laten we meteen het tegenovergestelde van de wei bekijken: de box. Hier vertrekken we van een permanent verblijf in de box, waarbij je paard niet naar buiten gaat, behalve tijdens de trainingssessies. Laten we echter eerlijk zijn: naar buiten gaan om te trainen is niet hetzelfde als meerdere uren op de wei staan.

Jammer genoeg verblijven nog heel veel paarden permanent in hun box, hoewel dit veel nadelen heeft:

- Paarden kunnen hun natuurlijke behoefte om vrij rond te lopen niet uitoefenen
- Je paard heeft vaak geen sociale contacten met andere paarden
- Het heeft voortdurend nieuw hooi nodig, wat niet vaak wordt voorzien in stallen
- Het gebrek aan beweging en contact veroorzaakt stress, wat dan weer tot bepaalde tics kan leiden
- Doordat het niet voortdurend hooi kan opnemen, kan je paard zweren of kolieken krijgen

Alle paarden hebben er nood aan om vrij te kunnen bewegen. Dat wil niet zeggen dat je de box volledig achterwege moet laten, maar zorg er wel voor dat je paard enkele uren per dag naar buiten kan. Steeds meer stallen, en dan voornamelijk sportstallen, passen hun boxen aan door er een kleine paddock aan te bouwen. Als de wanden tussen de paarden dan opengaan, kunnen ze elkaar aanraken en ruiken. Hoewel dat al een betere oplossing is, kan het de bewegingsvrijheid en de vrije interactie op een wei of paddock niet vervangen.

hebergement_cheval_box_pr

Combi box-wei

Dankzij een combi brengt je paard zowel tijd door in de wei als in zijn box. Deze optie kan van stal tot stal variëren, maar we spreken hier over een regime waarbij je paard minstens 4 uur per dag naar buiten gaat. De meest gelukkigen kunnen zelfs tot 10 uur per dag naar buiten.

Dit type huisvesting hangt enorm af van de stal waar je gaat aankloppen. Enkele belangrijke voorwaarden om dit systeem te doen werken:

- Je paard gaat minstens 3 tot 4 uur naar buiten
- Je paard gaat samen met andere paarden naar buiten, zodat het sociale contacten heeft
- Er is voldoende voer aanwezig, zowel buiten (gras of hooi) als in de box (hooi)

In regio's waar er maar weinig weiland is (zoals toevallig in België), kunnen paardeneigenaars hun paard op deze manier een oplossing bieden die dichter aanleunt bij zijn vitale behoeften dan een permanent verblijf in de box. Met name in de herfst en in de winter kan het een goed compromis vormen om de achteruitgang van de bodem en moddervorming tegen te gaan. Voor gevoelige paarden of paarden met bepaalde aandoeningen kan deze oplossing ook meer comfort bieden. Extra pluspunt: je kunt de gewichtstoename beperken bij paarden die al 10 kg aankomen als ze nog maar naar een bosje gras kijken…

Let wel op! Ook hier gelden dezelfde belangrijke voorwaarden als bij een 24/24 verblijf in de wei. Daarnaast moet je ervoor zorgen dat je paard voldoende voer heeft als het in de box staat.

Alternatieve huisvesting

De laatste jaren duiken er nieuwe huisvestingsvormen voor paarden op: in de zoektocht naar een zo goed mogelijk evenwicht tussen de mens en de vitale noden van paarden zijn bewegingsstallen en paddock paradises ontstaan.

Hoewel deze huisvestingsvormen er veelbelovend uitzien, dien je toch op te letten: niets is immers perfect. Uiteraard moeten we nog enkele jaren afwachten om een analyse te kunnen maken van de echte resultaten die deze stallen bieden. Intussen kunnen we al kennismaken met het concept.

Bestaat de perfecte plaats om je paard te stallen?

Paddock paradise

Dit concept van Jamie Jackson is de laatste jaren erg populair geworden. Vanuit de zoektocht naar een meer natuurlijke leefomgeving voor de paarden, heeft een paddock paradise als doel om paarden onbeperkt te doen bewegen. Op die manier kun je hun gezondheid, zowel fysiek als mentaal, verbeteren, ook al beschik je niet over een terrein van honderden hectaren groot.

In het algemeen draait het principe van een paddock paradise rond het aanleggen van een parcours binnen een perceel, met een looppad van minstens 4 meter breed. Dat kan een standaard looproute zijn (die gewoon het perceel volgt met een dubbele omheining) of een meer complexe route, volgens de inspiratie van de maker. Op het internet vind je prachtige voorbeelden van paddock paradises, met zandstroken of met water, om een prikkelende omgeving te creëren voor de paarden.

De vele voordelen van een paddock paradise:

- als hij goed gemaakt is, zet hij de paarden aan om te bewegen
- de voeding is vaak op hooi gebaseerd, waardoor je het gewicht van je paard beter onder controle kunt houden
- een goed gemaakte paddock paradise vormt een stimulerende omgeving voor je paard
- wat sociale contacten betreft, biedt deze oplossing dezelfde voordelen als de wei

Enkele nadelen:

- een deel van het looppad moet verhard worden in vochtige gebieden, om te vermijden dat je in de winter een modderpad krijgt
- je moet de uitwerpselen dagelijks opruimen om je looppad schoon te houden
- het vraagt veel werk om de hooinetten elke dag te vullen
- het is duur in opbouw en in onderhoud: voor de nodige verharding en dubbele omheiningen tot het hooi dat het hele jaar door moet aangevuld worden, heb je een stevig budget nodig.
- sommige paarden kunnen zich wat beklemd voelen in de loopgang, andere hebben dan weer toegang tot gras nodig om op gewicht te blijven
- de looppaden moeten een logisch traject volgen voor de paarden, zodat er geen spanningen ontstaan

Bovendien is het niet bewezen dat een PP de paarden meer doet bewegen dan een klassieke weide, op voorwaarde dat de interessante plekken daar op wat afstand van elkaar liggen.

Bewegingsstal

Dit concept is al wijdverspreid bij onze Duitse vrienden, maar begint nu ook in de Franstalige wereld op te komen. Een bewegingsstal heeft als doel om met zo weinig mogelijk werk voor de mens toch in de levensbehoeften van de paarden te voorzien. De paarden leven er buiten, in kudde, kunnen bewegen, hebben voortdurend voer ter beschikking en hebben verschillende activiteitenzones.

Algemeen genomen leunt een bewegingsstal sterk aan bij een paddock paradise, maar ligt het accent hier op het verlichten van de taken voor de mens. De paarden dragen een halsband met een chip die ervoor zorgt dat het paard zijn portie krijgt als het in de voederzone komt (via een automatische voerdispenser). Dit systeem is doorgaans voorzien van een hek om conflicten te vermijden terwijl een paard aan het eten is. De andere paarden worden dan apart gehouden in een soort wachtzone.
Bewegingsstallen zijn meestal volledig verhard met tegels, waardoor ze perfect kunnen schoongemaakt worden en een goede hygiëne gewaarborgd is. Dankzij het gecontroleerde voersysteem kan het gewicht van de paarden ook beter onder controle gehouden worden.

De voordelen:

- alle voordelen van de wei en de PP (bewegingsvrijheid, sociale contacten)
- precieze controle van de voeding vermits de paarden geautomatiseerd gevoerd worden
- de paarden hebben permanent voer ter beschikking
- hygiënischer omdat de tegels goed kunnen worden schoongemaakt
- de meeste bewegingsstallen hebben bovendien PP-parcours met een loopgang van 6 meter breed (stimulerend voor het paard)
- sommige stallen werken met een rotatiesysteem, waarbij de paarden ook toegang krijgen tot gras
- handig voor de mens (het is voor onze paarden ook belangrijk dat de stalbeheerders een aangenaam bestaan hebben!)

De nadelen:

- in theorie kunnen er volgens dit concept tientallen paarden op een vrij beperkte oppervlakte worden gezet
- het is duur, vermits er om te starten veel moet geïnvesteerd worden in infrastructuur
- sommige eigenaars zijn geen fan van de halsbanden voor de automaten

Toch bieden bewegingsstallen veel voordelen voor paardencentra of stallen waar de paarden regelmatig trainen, zonder dat ze in een bepaald regime worden gedwongen dat geen rekening houdt met hun vitale behoeften.

Tot slot...

Uiteraard heeft iedere regio zo zijn nadelen (bodem, klimaat, enz.), waardoor sommige oplossingen om je paard te stallen er al frequenter voorkomen dan andere. Het is niet eenvoudig om de perfecte huisvesting voor je paard te vinden, maar concentreer je bij je keuze vooral op de noodzakelijke levensbehoeften van je paard.

Bestaat de perfecte plaats om je paard te stallen?