Terminologie van het zwemmen: niveau 2

Zoals je wellicht weet, beschikken zwemmers over een zeer uitgebreid vakjargon. Dit jargon bestaat uit een rijke woordenschat, waarin je al snel verloren zwemt! Om elk misverstand tussen zwemmers te vermijden, zullen we al beginnen met een aantal uitdrukkingen te verhelderen die het vaakst worden gebruikt tijdens de zwemtrainingen:  

“Netje”: het is de trouwe metgezel van de zwemmer. Hij neem zijn zwemnetje overal mee naartoe! In de netstof zwemtas kan hij zijn zwemvliezen, paddles, plank, pull buoy en andere zwemaccessoires meenemen naar het water. Dankzij de verluchtingsgaatjes is alles zo weer droog!

“Donut”: het water komt de lekkerbekken onder ons (waaronder ikzelf ...) al in de mond! Maar nee hoor, in het zwemmen  hebben we het niet over die caloriebom, maar zorgt een donut er juist voor dat je calorieën  verliest. Een donut is een cirkelvormig trainingshulpmiddel in schuim. Je kunt hem met een riem vastmaken rond je taille en er over een bepaalde afstand mee zwemmen. Zodra hij doordrongen is van water, wordt de donut zwaar en zorgt hij voor meer weerstand bij het zwemmen.

“Antipaddles”: nog een vreemd hulpmiddel voor je zwemtrainingen! Antipaddles zijn paddles met een afgeronde basis waardoor je geen grip meer hebt op het water. Hierdoor kan je erop trainen om vooruit te raken met beperkte afstoot op het water.

“PPE”: acroniem voor “Pull buoy Paddles Elastiek”, een van de vaakst gebruikte combinaties van trainingsmateriaal. Met deze krachtige cocktail train je je armen optimaal en hij is ook ongelooflijk efficiënt om je vormspanning te verstevigen.

“Hypoxie”: onderdeel van een training waarbij je het aantal ademhalingen beperkt over een bepaalde afstand. Zo train je erop om inspanningen te kunnen leveren zonder grote hoeveelheden zuurstof. De best gekende hypoxie-drill is waarschijnlijk de “3, 5, 7, 9” waarbij de zwemmer  afwisselend mag ademhalen om de 3, 5, 7 en 9 armcycli.

“Opbouwend van 1 naar 4”: dit gaat over een onderdeel van een training waarbij de afstanden die je moet afleggen (4 in dit geval) steeds sneller worden gezwommen (1. Traag / 2. Gematigd / 3. Gestaag / 4. Snel)

“Z1/Z2/Z3/Z4/...”: deze noteringen hebben betrekking op de zwemintensiteit. Samengevat komt “Z1”overeen met "Traag", “Z2” met "Gematigd", enz.. Toch verbinden niet alle trainers dezelfde notering aan dezelfde snelheid.

“200m split”: soort trainingsreeks die vaak wordt gebruikt om een competitiewedstrijd voor te bereiden. Elke afstand kan worden “opgesplitst”. Bijvoorbeeld, om een 200m voor te bereiden wordt de reeks als volgt opgedeeld: 100m snel + 50m snel + 25m snel + 25m snel. Deze werkwijze heeft als doel om de zwemmer te trainen op het behouden van zijn tempo met weinig recuperatietijd tussen elke afstand.

“Piramide”: trainingsreeks met als doel de afgelegde snelheid te verhogen tot een bepaalde moeilijkheidsgrens, om nadien weer af te bouwen (50m, 100m, 200m, 400m, 200m, 100m, 50m). Piramiden kunnen ook gecombineerd worden met een wisselende zwemintensiteit om je sessie  extra pittig te maken!

“Fartlek”: fartlek  is een speelsere trainingsvorm, die erin bestaat om sprintfases af te wisselen met rustige fases. Het principe is heel eenvoudig: je zwemt lang met wisselend tempo om je uithoudingsvermogen te verbeteren en de monotonie te doorbreken!

Ook in de wereld van het wedstrijdzwemmen vind je een rijk taalgebruik terug, met vele vreemde uitdrukkingen. Het is trouwens in de competitie dat het jargon nog lastiger wordt voor leken! Laten we even kort inzoomen op de meest gebruikte uitdrukkingen  in de zwemcompetitie. Je zult een echte kenner van het zwemjargon worden:

“Take your marks”: bevel dat de starter geeft bij wedstrijden, enkele tienden van een seconden voor het startsignaal. Het is de officiële “klaar, start” (die de coach gebruikt tijdens de training)!

“Trackstart/grabstart”: één startduik, twee opties! Zowel bij zwemslagen in buiklig als in ruglig kan de zwemmer kiezen hoe hij zich afzet op het startblok/de muur: met de voeten naast elkaar (grabstart) of met een voet voor en een voet achter, zoals in starting blocks (track start).

“Zwemstart”: aangezien je op een gegeven moment terug naar het oppervlak moet komen, duidt de zwemstart het moment aan waarop de zwemmer, na het uitdrijven, het wateroppervlak doorbreekt om zijn volledige zwemslag in te zetten. De zwemstart moet plaatsvinden voor de limiet van 15 meter. Ze is van groot belang om de gewonnen snelheid onder water te kunnen aanhouden!

“Een golf nemen”: deze techniek  wordt erg gewaardeerd door strategische zwemmers . Er wordt vaak een golf genomen om snel te zwemmen zonder al te veel inspanningen. De zwemmer die de golf neemt gaat heel dicht tegen de lijn van de baan zwemmen, net achter zijn concurrent. Zo wordt deze zwemmer door zijn concurrent "meegenomen" en profiteert hij ervan om “op de golf te surfen” (de schelm)!

“Een klop van de hamer krijgen”: dit betekent eenvoudigweg dat je het gevoel hebt dat je niet meer vooruit raakt in het water. Dit is vooral het geval wanneer je te snel start op de eerste 50 m van een 200 m vlinder of een 1.500 m vrije slag… (echt meegemaakt)

“Vlaggen”: hoe doen ze dat toch, rugslag zwemmen zonder met het hoofd tegen de muur te botsen? Dankzij de vlaggen natuurlijk! Deze worden op 5 meter van de 2 muren van het zwembad geplaatst en vormen een herkenningspunt voor rugslagzwemmers , die dan perfect weten hoeveel slagen ze nog kunnen doen voor ze bij de muur zijn. Dit om blauwe plekken en andere verwondingen aan de schedel te vermijden.

“Plaatjes”: deze worden bij zwemwedstrijden uitzonderlijk geplaatst op elke muur van het zwembad. Plaatjes zijn borden die ervoor zorgen dat de precieze tijd van de wedstrijdzwemmers kan worden weergegeven. Telkens de zwemmer (keerpunt, aankomst) in contact komt met een plaatje, verschijnt er een tijd op een lichtscherm (tussentijd of eindtijd). Fantastisch toch!

“Pak”: afkorting van “zwempak”, zowel de damesbadpakken als de herenjammers. Deze pakken moeten goedgekeurd zijn door de federatie om aanvaard te worden in de zwemcompetitie. Ze worden op hoog niveau gebruikt voor een betere vormspanning, meer drijfvermogen en zijn hydrodynamischer.

“Sharpening”: voorbereidende fase voor een zwemwedstrijd. Tijdens de sharpeningfase worden vaak minder kilometers afgelegd en wordt er minder intens getraind. Het doel is uiteraard om ongezien fris voor de dag te komen en een supertijd neer te zetten op de dag van je wedstrijd!

“Epileren": dat kennen we allemaal. Epileren is het verwijderen van je overtollige haartjes. Voor zwemmers en zwemsters is het ook een moment waarop ze hun fysieke en mentale voorbereiding op een wedstrijd kunnen afronden. Door het epileren voel je immers ook op psychologisch vlak dat je intenser door het water glijdt. Op fysiek vlak zorgt een gladdere huid ervoor dat je minder wordt afgeremd en verhoogt dus je hydrodynamica. We spreken dan natuurlijk wel over enkele tienden of zelfs honderdsten van een seconde!